Η νόσος

Η ελονοσία είναι μια σοβαρή νόσος που οφείλεται σε έναν μικροοργανισμό, το πλασμώδιο, το οποίο προσβάλλει τα ερυθρά αιμοσφαίρια στο αίμα. Συνολικά υπάρχουν τέσσερα είδη πλασμωδίου που προκαλούν νόσο στον άνθρωπο. Αυτά είναι P.vivax, P.falciparum, P.ovale, P.malarie.

Η μετάδοση

Ο τρόπος μετάδοσης της νόσου γίνεται μέσω του τσιμπήματος από μολυσμένο θηλυκό κουνούπι που ανήκει στο γένος Anopheles ή μέσω μετάγγισης αίματος, μεταμόσχευσης οργάνων και χρήσης μολυσμένων βελονών.

Συμπτώματα

Η συμπτωματολογία της νόσου περιλαμβάνει κυρίως πυρετό, ρίγος και κεφαλαλγία. Ωστόσο, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν διαταραχές συνείδησης, βαριά αναιμία λόγω αιμόλυσης, διαταραχές πήξης και άλλες καταστάσεις που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενούς.

Παθοφυσιολογία της νόσου

Από παθοφυσιολογική άποψη, η λοίμωξη της ελονοσίας αναπτύσσεται σε δυο φάσεις, μια που περιλαμβάνει το ήπαρ και ονομάζεται εξωερυθροκυτταρική φάση και μια δεύτερη που περιλαμβάνει τα ερυθροκύτταρα και ονομάζεται ερυθροκυτταρική φάση.

Θεραπεία

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια επανάσταση στα φάρμακα που χορηγούνται για τη θεραπεία της Ελονοσίας, εξαιτίας της χρήσης των ACTs. Ωστόσο, η ακριβής φαρμακευτική αγωγή που ακολουθείται εξαρτάται από το είδος του πλασμωδίου που προκάλεσε τη νόσο και από την σοβαρότητα της κατάστασης. Ακόμα, σε αρκετές περιπτώσεις προτείνεται και η χορήγηση προφυλακτικών παραγόντων σε ασθενείς που νόσησαν και δρουν ως γαμετοκτόνα με αποτέλεσμα να μειώνουν της πιθανότητες μετάδοσης της ασθένειας.

Επιδημιολογία

Εξαιτίας των αποτελεσματικών φαρμάκων που υπάρχουν σήμερα στη θεραπευτική, η ελονοσία έχει εκριζωθεί από πολλές κοινωνίες. Σήμερα, οι χώρες στις οποίες ενδημεί κυρίως είναι η Υποσαχάρια Αφρική, η Ασία και η Λατινική Αμερική όπου η πρόσβαση στα φάρμακα είναι περιορισμένη και οι υγειονομικοί παράγοντες που ευνοούν την μετάδοση της νόσου δεν έχουν περιοριστεί. Τα λιμνάζοντα νερά είναι ο κύριος χώρος στον οποίο μπορούν να ζήσουν και να αναπαραχθούν τα κουνούπια που πιθανόν να είναι μολυσμένα και να λειτουργήσουν ως ενδιάμεσο ξενιστή του πλασμωδίου.

Γι’ αυτό κάθε χώρα οφείλει να εκδίδει ετήσιες αναφορές σχετικά με τα μέτρα ατομικής προστασίας και πρόληψης στο σπίτι, στη δουλειά, στην κοινωνία που μπορούν να προστατεύσουν τον γενικό πληθυσμό όχι μόνο από την ελονοσία αλλά και από τις ασθένειες που μεταδίδονται από τα κουνούπια (πχ ιός Ζίκα)